Jesteśmy istotami społecznymi to sprawia, że potrzebujemy komunikować się z innymi, aby dobrze funkcjonować w społeczeństwie. Na co dzień nie zastanawiamy się  nad tym, w jaki sposób komunikujemy się pomiędzy sobą. Prawdopodobnie w chwili, kiedy pojawiają się trudności np. w postaci konfliktów lub różnicy zdań zaczynamy zastanawiać się nad przyczynami zaistniałej sytuacji. Okazuje się, że umiejętność efektywnego porozumiewania się staje się wyzwaniem.

Jak ocenić czy sposób w jaki się komunikujemy jest odpowiedni? Jeżeli nasz komunikat odzwierciedla naszą intencję, a  nasz odbiorca interpretuje przekazywaną mu informację w zamierzony poprzez nas sposób, wtedy możemy uznać, że komunikat został przez nas przekazany skutecznie.

Psycholodzy zwracają uwagę na związek pomiędzy procesem komunikowania się a możliwością zaspokajania podstawowych potrzeb takich jak: potrzeba bezpieczeństwa, bliskości, przynależności, aprobaty. Komunikując się z innymi wyrażamy swoje przekonania i poglądy, a także ustalamy swoją pozycję, stawiamy granice, wyrażamy stosunek wobec innych. Trudności z komunikowaniem się powodują poczucie osamotnienia, niezadowolenia, prowadząc do frustracji i agresji.

Przyczyną trudności w komunikacji mogą być tzw. bariery komunikacyjne. Przyjmuje się, że mamy wrodzoną skłonność do oceniania tego, co mówią inni. Bardzo ważne jest to by pamiętać  o tym, że posiadając prawo do własnego zdania, należy szanować to, że inni także mają takie prawo. Nieumiejętne krytykowanie innych negatywnie wpływa na relacje. Krytykując możemy sprawić przykrość, urazić uczucia, obrazić. Natomiast konstruktywna krytyka może pozytywnie wpłynąć na jakość relacji, a także świadczy o dojrzałości i umiejętności skutecznego komunikowania się.

Co sprzyja dobrej komunikacji?

– warto wiedzieć, co chcemy przekazać

-pamiętajmy, o szacunku

-szanujmy uczucia innych

-mówmy w sposób prosty

-wykazujmy zainteresowanie

-unikajmy gadulstwa w myśl zasady: „minimum słów – maksimum treści”

Bardzo ważnym elementem dobrej komunikacji jest umiejętność uważnego słuchania, a nie jedynie „słyszenia”. Sygnałami wskazującymi na aktywne słuchanie mogą być uśmiech, potakiwanie. Jest to tzw. komunikacja niewerbalna, czyli mowa ciała. Czasami komunikaty, które wysyłamy za pomocą mowy ciała i  wypowiadanych słów są sprzeczne. W takiej sytuacji wprowadzamy naszego rozmówce w błąd. Stąd chcąc uniknąć takich sytuacji możemy zwrócić uwagę na spójność tego, co mówimy z sygnałami płynącymi z naszego ciała.  W praktykowaniu uważnego słuchania bardzo pomocne jest parafrazowanie, które polega na powtórzeniu własnymi słowami kluczowych informacji jakie usłyszeliśmy od rozmówcy. Parafrazując możemy upewnić się, czy komunikat został zrozumiany przez obie strony w ten sam sposób. Można posłużyć się takimi zwrotami jak „Czy dobrze rozumiem, że”, „O ile Cię dobrze zrozumiałam to masz na myśli”. Mówi się, że w sztuce porozumiewania się główną rolę odgrywa umiejętność  aktywnego słuchania.

Drogi Czytelniku, Czytelniczko, zachęcam Cię do przyjrzenia się temu, w jaki sposób porozumiewasz się z innym, być może dostrzeżesz coś, co zechcesz zmienić, ulepszyć? To, co najważniejsze nigdy nie jest za późno na zmiany i może warto zrobić krok ku doskonałości w tej sferze.

Powodzenia, pamiętajcie każda próba jest sukcesem.

Natalia Miszczyszyn

psycholog&certyfikowana arteterapeutka